I am Pilgrim

Een aantal dingen uit de weg op voorhand.
Het boek is extreem slecht geschreven. Akkoord, het is Hayes' eerste boek, maar dat mag geen excuus zijn. Integendeel! Een debuut zou met nog meer aandacht moeten gevolgd worden door een goede editor. Die zou bijvoorbeeld na de twintigste keer dat iemand of iets (inclusief de twee hoofdpersonages en zowat elk nevenpersonage) omschreven wordt als “de beste ter wereld”, “de mooiste die ik letterlijk al zag”, “de meest begaafde ooit”. Die zou er ook belachelijke zaken zoals een niet-bestaand ‘Turks Engels” dat meer Yoda dan iets anders is, uit gewipt hebben. Die zou ook nagekeken hebben of pakweg een “bekend Nederlands gezegde” wel degelijk écht een bekend Nederlands gezegde is (hint: neen, dat was het niet). Die zou ook gezegd hebben dat het géén goed idee is om letterlijk elk hoofdstuk — zelfs als het maar drie pagina's lang is — te eindigen met een dramatische voorbeschouwing in de zin van “Het was pas later dat ik zou beseffen dat ik een cruciale fout begaan had”.



Het verhaal gaat, ruwweg, over twee supermannen. De ene is een Amerikaan, die op jonge leeftijd zijn ouders verliest en geadopteerd wordt door (uiteraard!) miljardairs, en die dan na een korte omweg een blitscarrière maakt als James Bond maar dan indrukwekkender en na een paar jaar de baas van James Bond wordt maar dan nog veel indrukwekkender. En die op zijn 31ste op pensioen gaat nadat hij half de wereld heeft gezien en duizend dingen meegemaakt heeft. En die dan begot een boek schrijft waarmee mensen perfecte misdaden kunnen plannen.
De tweede superman is een Islamofascist, die zijn vader ziet geëxecuteerd worden wegens majesteitsschennis in Saoedi-Arabië en radikaliseert en naar Afghanistan trekt en een superheld-Mujahedin wordt en daarna dokter en superwetenschapper.
Haja, islamofascisme. Want het is vaak een nogal islamofoob boek, ja. OK, er is vanalles serieus mis in Saoedi-Arabië, maar dat wil niet zeggen dat ze daar allemaal “garbage wrapped in skin” zijn, bijvoorbeeld. Het boek is, vrees ik, vooral een kind van zijn tijd: post-9/11 paranoia.
Ergens diep in die honderden en honderden bladzijden, zit een goed verhaal. Mar Hayes is niet de schrijver om het te schrijven.
“Show, don't tell” is een uitstekende vuistregel. Tóón dat een personage intelligent/moedig/whatever is, zég niet dat hij enorm intelligent / fantastisch moedig / whatever is. Letterlijk de eerste helft van die boek (pakweg 300 van de 600 bladzijden) is een niet-aflatende stroom van flashback na flashback om te vertellen hoe fantastisch de superheld wel is.
Een paar toevalligheden, dat kan gebeuren. Maar toeval na toeval na toeval, dat is gewoon ongeloofwaardig. Op het einde van dit boek komt letterlijk elke anekdote uit al die tientallen flashbacks nét van pas — hetzij om een gevatte repliek te geven, hetzij om een huurmoordenaar te herintroduceren die we al 500 bladzijden vergeten waren, hetzij om een dokter te vinden die jaren na een mislukte actie van vijftien jaar geleden nog altijd in hetzelfde dorp loopt alcoholieker te zijn. Om nog niet te spreken van de knullige manier waarop de twee hoofonderzoekslijnen (naar een moord in New York en naar de islamofascist) toevállig naar precies hetzelfde dorp in Turkije leiden, dat ook al dezelfde locatie van een flashback was.
Zeer zeer frusterend boek.
Het einde was wel spannend, dat wel.

I found this overlong and far too pleased with itself, but my primary annoyance with the whole thing was the weird and distracting authorial voice. It's all narrated first person - even the sections that are describing what the other characters are thinking. Perhaps among the amazing skills Pilgrim constantly alludes to though rarely demonstrates is telepathy? Not to mention the fact he also describes in perfect authorial detail exactly how the bad guy set up the crime despite repeatedly pointing out that he was so clever and hidden that no one knows anything about him and that he's a ghost... I found it SO JARRING.

The author - as is pointed out in the eager full page ‘summary' at the start, and at the end a nauseating 3 page acknowledgements, smug ‘note' AND sycophantic Richard and Judy ‘interview' - was a screenwriter, so presumably he's writing from the perspective of the camera. Where in a film the camera can cut to another scene with other characters, off he goes, describing everything, but not as a dispassionate authorial voice. No, he's still the main character! How about some third person Terry? Didn't they teach it at scriptwriting school? Or - gasp - more than one first-person narrator?

And what classic movies has he had a part in? Vertical Limit with Chris O'Donnell, one of the most awful and unrealistic films ever made.

That's not even to mention that the whole murder investigation in the middle of the novel is based on the knowledge of the time of death of the victim because “his cellphone was in his pocket and the clock stopped when he smashed onto the rocks.” Oh yeah, those modern cellphones with the ANALOGUE CLOCK FACES that stop when they get smashed.

This probably deserves 3* but the aggravation these factors caused (where were the editors?!) have driven me to dock one additional star as a stupid tax.